Sarsifi
Scorzonera hispanica
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Salsifi, Racino, Farnousello.
Noms en français : Salsifis noir, Scorsonère d'Espagne.
Descripcioun :Lou sarsifi es uno planto renadivo que pòu èstre bèn grando e ramificado subretout se vèn de culturo. Li fueio soun longo peréu e primo (fotò). Lis akène fan mai de 12 mm de long emé de costo rufo. Es uno planto gaire coumuno au nostro mai que s'atrobo d'aqui, d'eila, dins li relarg secarous.
Usanço :Lou sarsifi fai de racino negro (sarsifi-negre) que soun manjadisso e tras que goustouso, un cop boutado à trempa dins l'aigo pèr leva l'amarun avans de li faire couire. Èi cultiva en Éuropo desempièi lou siècle XVIIIen. En Espagno se dis èstre vertuous contro li pougnaduro de serp. Èi richo en fibro, tiamino e en poutassium.
Port : Erbo
Taio : 15 à 80(150) cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Scorzonera
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Tepiero seco
- Garrigo
- Bos clar
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Scorzonera hispanica L., 1753
Àpi-fèr
Smyrnium olusatrum
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi-bouscas.
Noms en français : Maceron, Maceron potager.
Descripcioun :Se rescontro pulèu dins li relarg pas trop liuen de la mar nostro, mounte trachis proche dis oustau e dins li baragno. Es uno grando planto, forto, emé la cambo boutisso en li fueio 3 cop divisado en 3 fueioun. Lou brout (oumbello) caup de 5 à 15 rai. Lou fru èi negre un cop madur, de 5 à 7 mm.
Usanço :Es uno bono planto cultivado desempièi de tèms e un pau óublidado. Tout se pòu manja dins la planto, cue o crus : la racino, li fueio, li pecou, li flour (chaplado dins l'ensalado), li tijo (pelado). Èi peréu di proun vertuouso, ajudo à la digestioun e à manja, fai pissa, èi bono contro lou mau d'os. Tambèn l'àpi-fèr èi depuratiéu...
Port : Grando erbo
Taio : 0,5 à 1,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Smyrnium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Abriéu à jun
Liò : Baragno
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Smyrnium olusatrum L., 1753